سوغات خرم آباد را مانند دیگر شهرهای ایران می توان به دو دسته تقسیم کرد صنایع دستی و سوغات خوردنی خرم آباد که با توجه به سلیقه میتوان هر کدام را تهیه کرد. خرم آباد یکی از شهرهای سرسبز غرب کشور مرکز استان لرستان می باشد که جاذبه های دیدنی تاریخی و طبیعی زیادی دارد که نظر گردشگران را به خود جلب می کند. سوغاتی های شهر خرم آباد که در ادامه توضیحات بیشتری آورده ایم نان آردی که نوعی شیرینی سنتی از شهر خرم آباد است، روغن حیوانی و عسل می باشد.
دیگر سوغاتی های خرم آباد لرستان که نمی توان از آن ها چشم پوشی کرد عبارتند از:
نان آردی خرم آباد
شیرینی آردی خرم آباد، شیرینی سنتی این شهر است و طعم بسیار دلنشینی دارد این شیرینی از لحاظ مدت ماندگاری گزینه مناسبی برای سوغات خرم آباد می باشد. مواد اصلی تهیه آن شکر، آرد و روغن است. همچنین میتوان طعم دهنده ها و مغزهای مختلف به آن افزود و بر این اساس به سه نوع تقسیم می شوند:
روغن حیوانی خرم آباد
خرم آباد و استان لرستان چمن زارها و جنگل های انباشه از پوشش های گیاهی مناسبی هستندکه منبع تغذیه دام می باشند این کیفیت بر روی فرآرورده های لبنی حاصل از دام ها تاثیر می گذارد. یکی از بهترین محصولاتی که می توان از این منطقه تهیه کرد روغن حیوانی خرم آباد است که طعم و عطر فوق العاده ای دارد. منطقه ی دلفان یکی از بهترین روغن ها را در لرستان تولید می کند که شما به روغن این منطقه می توانید در شهر خرم آباد دسترسی داشته باشید و بعنوان سوغات خرم آباد لرستان و یا استفاده ی خود تهیه کنید و از طعم فوق العاده ای که به غذا می دهد لذت ببرید. روغن حیوانی معمولا به دو رنگ سفید و زرد تولید میشوند.
از جمله خواص روغن های حیوانی می توان موارد زیر را نام برد:
عسل خرم آباد
وجود گیاهان متنوع و معطر در استان لرستان سبب شده منبع تغذیه ی مناسب و طبیعی برای زنبوران باشد. میتوان در خرم آباد به عسل با کیفیت دسترسی داشت همچنین فرآورده های جانبی مانند معجون عسل، موم و … در دسترس هستند. می توان گفت یکی از بهترین سوغات های خرم آباد عسل است که کاربردها و خواص بسیاری دارد. شما میتوانید برای آشنایی با خواص آن به مطلب مربوط به سوغات اردبیل مراجعه کنید.v
سوغات گرگان همانند دیگر شهرهای شمالی ایران از تنوع بسیاری برخوردار است. یکی از سرگرمی های شهر گرگان در کنار طبیعت زیبا و جاذبه های دیدنی آن، بازدید از بازارهایی است که نمایشگاهی از صنایع دستی و سوغات گرگان می باشد. بنام ترین سوغاتی های شهر گرگان، شیرینی های سنتی است که در کارگاه های شیرینی پزی و قنادی درست می شوند. همچنین بانوان هنرمند گرگانی به مناسبت های مختلف، این شیرینی های فوق العاده را می پزند. نان زنجبیلی(لوزی)، نان خرمایی، حلوا اماج، سرغبیلی، نان شیرمال و نان پادرازی شیرینی هایی هستند که در ادامه برای شما توضیح داده شده تا با توجه سلیقه و ذائقه ی خود، بعنوان نماد و سوغات شهر گرگان همراه خود ببرید.
سوغاتی های دیگر که در گرگان می توان تهیه کرد عبارتند از:
نان زنجبیلی گرگان
نان زنجبیلی(زنجفیلی)، یکی از شیرینی های سنتی گرگان می باشد که جایگاه خوبی در مهمانی های مردم این شهر دارد. نان زنجبیلی از آرد گندم، شکر، روغن و زنجبیل تهیه می شود و عموما از نظر شکل ظاهری لوزی است. ترکیب زنجبیل طعم عالی به این شیرینی می دهد. علاوه بر این، مصرف شیرینی زنجبیلی، بدلیل زنجبیل موجود خواص درمانی بسیاری دارد.که تعدادی از آن
اگر تاکنون از این کلوچه های خوشمزه نخورده اید در سفر به گرگان آن را امتحان کنید و همچنین به عنوان سوغاتی خوشمزه گرگان همراه خود ببرید.
نان خرمایی گرگان
نان خرمایی، سوغات دیگر شهرهای ایران هم است. اما از آنجا که خیلی خوشمزه است و در هوای سرد باعث گرمی بدن می شود در گرگان هم از زمان های دور پخت می شود. خوردن نان خرمایی در کنار یک لیوان چای در هوای نسبتا سرد، بسیار دلچسب است. از نان خرمایی گرگان فراموش نکنید.
حلوای اماج گرگان
حلوای اماج یا حلوای اماچ سوغات مخصوص شهر گرگان محسوب می شود، که زنان هنرمند گرگانی با وجود سختی زیاد در تهیه آن، برای عید نوروز از قدیم الایام درست می کردند. حلوا اماج از آرد گندم، عسل، روغن، پودر پسته ، بادام، هل و گلاب تهیه می شود. مسافران شهر گرگان می توانند این حلوا را از شیرینی فروشی ها تهیه کنند و از خوردن آن لذت ببرند. اگر میخواهید سوغاتی گرگان را تهیه کنید از خرید این حلوا فراموش نکنید.
سرغبیلی گرگان
سرغبیلی شیرینی سنتی دیگر، مخصوص شهر گرگان است. شاید تاکنون اسم آن را نشنیده باشید در این قسمت اندک توضیحی جهت آشنایی شما آورده ام. آرد، مایه خمیر، پودر قند، شیر و شکر از مواد اصلی تهیه آن است. سرغبیلی می تواند سوغات خوبی باشد چون خیلی ها با شکل و طعم آن آشنا نیستند. مطمئنا جذاب خواهد بود.
نان پادرازی گرگان
نان پادرازی نوعی نان محبوب در بین مردم گرگان است. نان پادرازی بسیار نرم است و خوردن آن راحت است. این نان را بعنوان سوغاتی شهر گرگان با خود ببرید تا آنان که همراه شما نبودند، با این نان خوشمزه گرگان آشنا شوند. مواد تهیه نان پادرازی روغن، آرد، گلاب و سیاه دانه است و بعلت استفاده نشدن شکر در تهیه آن، برای افرادی که دیابت دارند مفید است.
نان شیرمال گرگان
نان و شیرینی عمده ترین سوغاتی های خوراکی گرگان هستند. یکی دیگر از این شیرینی ها نان شیرمال گرگان است که اکثرا با آن آشنایی دارید و در شیرینی فروشی های بیشتر شهرها یافت میشود. مواد تهیه آن آرد، تخم مرغ، شیر و کشمش است. شاید دلیل نام گذاری شیرمال برای این شیرینی وجود شیر در تهیه ی آن می باشد. ناگفته نماند کشمش در ترکیب با این نان طعم فوق العاده ای را بوجود آورده است. همچنین گاهی خرما هم در داخل آن قرار می دهند. این نان بسیار خوشمزه است و میتواند بعنوان یک میان وعده استفاده شود. حتما این سوغاتی خوشمزه را از شهر گرگان، برای بستگان خود ببرید.
آنچه درباره زندگی نامه ادیب الممالک فراهانی در تاریخ آمده است که ایشان میرزا محمد صادق فرزندحاجی میرزا حسین و نوه میرزا معصوم ،برادر قائم مقام بود. او به سال 1277 هجری قمری در روستای گازران اراک به دنیا آمد. محمد صادق فراهانی در سن پانزده سالگی پدرش را از دست داد و براثر فشار بستانکاران و ستمکاری ناصرالدوله-عبدالحمید میرزا- حکمران و رئیس قشون اراک پیاده به تهران آمد. و پس از مدتی به دستگاه تهماسب میرزا مویدالدوله راه یافت و بر اثر آشنایی با امیر نظام گروسی- حسنعلی خان- تخلص خود را از پروانه به امیری تغییر داد، و با او به کرمانشاه رفت، و چهار سال بعد، به تهران بازگشت. مظفرالدین شاه او را لقب ادیب الممالک داد. در سال های بعد، ایشان، روزگاری پیشکار آذربایجان بود.ادیب الممالک مدتی معاون مدرسه لقمانیه تبریز بود، سفری به قفقاز رفت و گذری به خوارزم داشت. ادیب الممالک فراهانی مدتی در مشهد زیست و در سال 1320 هجری قمری به تهران آمد و نویسنده روزنامه ایران سلطانی بود. بعدها مدتی در باکو با روزنامه ارشاد همکاری داشت و پس از گشایش مجلس، سر دبیری روزنامه مجلس را به عهده گرفت و به هنگام فتح تهران در سال 1327 هجری قمری همراه با مجاهدان وارد تهران شد. ادیب الممالک فراهانی مدتی بعد به خدمت وزارت عدلیه در آمد و در آنجا دیدن فسادهای گسترده اداری، او را به سرودن شعرهای تند و هجوهای نیشدار واداشت.
دیوان ادیب الممالک فراهانی مشتمل بر قصیده ها، مسمط ها و ترجیع بندها می باشد. شعر او، به گونه محسوسی از رویدادهای روزگارش تاثیر پذیرفته است. چه، او، در مسائل اجتماعی و مبارزه های سیاسی درگیر بوده است. شیوه شعرش در قصیده سرایی، بیشتر به شیوه ی انوری نزدیک است و به سبب احاطه اش بر ادب عرب، تلمیح های نامانوس به گفته ها و احوال پیشینیان، در شعر او، بسیار است.و گاه، دشوار وسنگین به نظر می آید، گاه، برخی نشانه های تجدد خواهی در اشعار ادیب الممالک فراهانی هست و هجوهایش،تند و نیشدار است.بویژه هجو هایی که درباره مخالفان مشروطه سروده است، و در یکی از قصیده های خود، یکی از آنان را آماج دشنام های زشت خود ساخته است.
ادیب الممالک، در سال 1335 هجری شمسی برابر با 1295 هجری قمری که در عدلیه یزد خدمت می کرد،سکته کرد و در بیست و هشتم ربیع الثانی همان سال، در 58 سالگی در گذشت.